Deze visie is gebaseerd op het manifest dat bij de oprichting van één land één samenleving op 4 april 2006 werd gepresenteerd.
Visie op een verdraagzame samenleving
De Nederlandse samenleving kent een rijke verscheidenheid: in leeftijd, geslacht, opleiding, inkomen en vermogen, seksuele geaardheid; en bovendien verschillend in cultuur, religie en levensbeschouwing.
Voor Nederland is culturele diversiteit niet nieuw. De handelsgeest bracht Nederlanders de wereld over. Wederkerig wisten velen uit andere landen en culturen ons land te vinden. Nederland stond bekend om de combinatie van handelsgeest, tolerantie en een open samenleving. Deze combinatie maakte ons land sterk, sociaal-cultureel en economisch.
Sinds tientallen jaren kent Nederland opnieuw een instroom van mensen uit andere landen: medeburgers uit voormalige koloniën; mensen die hun eigen land ontvluchtten vanwege armoede, oorlog en onderdrukking (politieke en economische migranten); van laagopgeleid tot hoogopgeleid. Zij brachten hun godsdienst en cultuur mee. Maar velen werden ook geconfronteerd met het probleem in een vreemde omgeving te moeten aarden. Dat leidde tot nieuwe uitdagingen op sociaal, cultureel en economisch vlak.
Sinds de aanslagen van 9/11 in Amerika zijn we ons meer dan ooit bewust van het gevaar van extremistisch geweld in de wereld. De recente aanslagen in Parijs en Brussel brengen dat gevaar wel heel dichtbij. De angst die dit oplevert wordt versterkt door toegenomen inzicht in de kwetsbaarheid van onze economie, onzekerheid over het eigen bestaan en vrees voor ‘verdringing’ door nieuwkomers. Dit kan burgers uit families die hier al veel langer wonen het gevoel geven dat hun belangen en problemen niet worden gezien. Zeker in wijken waar veel sociale en economische problemen samenkomen en mensen met verschillende culturen dicht op elkaar wonen.
De angst voor ‘buitenlanders’ met hun andere cultuur, de angst voor ‘verdringing’ en de angst voor Islamisering van onze samenleving wordt door sommige stemmingmakers stevig gevoed. Uitwassen van immigratie krijgen daarbij de volle aandacht. Dit werkt in de hand dat het negatieve gedrag van enkelingen, hele bevolkingsgroepen wordt aangerekend. Hierdoor ontstaat verdeeldheid en wantrouwen onder burgers en dat is niet goed voor onze democratie, onze rechtsstaat en ons gevoel van welzijn.
Door de focus op angst en wantrouwen komt de kracht die wij traditioneel aan diversiteit in onze samenleving ontlenen onder druk te staan. En – ernstiger nog – ook het draagvlak voor de meest basale noties van onze Grondwet zoals gelijke behandeling en het discriminatieverbod. Daar willen wij niet aan toegeven. Culturele diversiteit betekent bovendien in veel opzichten een verrijking. Veelkleurigheid draagt bij aan de dynamiek van onze samenleving.
Nederland is door de nieuwkomers rijker geworden op sociaal-cultureel en economisch gebied. Veel nieuwe Nederlanders zijn succesvol op allerlei terreinen zoals toneel, literatuur, cabaret, sport, film, wetenschap, media, politiek. Nieuwe Nederlanders kunnen een andere kijk hebben op vraagstukken waar we in onze samenleving mee kampen, en dragen bij aan andere manieren om problemen op te lossen.
Ieder mens verschilt van de ander, dat maakt het leven boeiend. De variatie in cultuur en levensbeschouwing maakt onze samenleving dynamisch, rijk en sterk. Een nieuwe beweging is nodig die opkomt voor een samenleving waarin ieders eigenheid erkend wordt en waarin de rechten van een ieder – ongeacht godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, seksuele identiteit of andere grond – gewaarborgd zijn. Een nieuwe beweging is nodig die opkomt voor een samenleving waarin burgers en bestuurders, kiezers en gekozenen, deze waarden en rechten respecteren in woorden en daden.
Vanuit deze visie worden alle Nederlanders – ‘oud’ en ‘nieuw’ – opgeroepen zich in te spannen voor een levenskrachtige samenleving, waarin iedereen zich thuis kan voelen.
Ik teken voor Eén land één samenleving.